Menopauza definiowana jest jako zakończenie okresu
rozrodczego kobiety. Choć ten etap życia jest powszechnie znany, warto o nim
pamiętać i podkreślać jego ważną rolę w życiu kobiety. Menopauza oficjalnie
występuje, gdy kobieta przestaje miesiączkować, podczas gdy premenopauza, czyli okres przejściowy, występuje
przed menopauzą i stanowi zagadkę dla wielu kobiet.
Premenopauza - kiedy?
Jeśli kobieta budzi się z nocnymi potami, a miesiączki ma
nieregularne i często towarzyszą im obfite krwawienia oraz dłuższe cykle,
prawdopodobnie jest w okresie przed menopauzą.
Premenopauza rozpoczyna
się zwykle u kobiet po 40 roku życia i może trwać nawet do 55 roku życia,
chociaż okres ten jest zróżnicowany w zależności od indywidualnych
predyspozycji. W tym czasie jajniki zmniejszają swą objętość i dlatego
wytwarzają mniej estrogenu, co z kolei przyczynia się do powstania wielu
objawów. Okres przedmenopauzalny trwa
średnio 4-6 lat, ale może trwać także do 10 lat. Według wielu ekspertów okres przed menopauzą rozpoczyna się
nieregularnymi cyklami menstruacyjnymi wynikającymi z pogarszającej się funkcji
jajników i kończy rok po ostatniej miesiączce. U niektórych kobiet miesiączki
mogą kończyć się mniej lub bardziej nagle, podczas gdy inne mogą miesiączkować
nieregularnie przez lata.
Okres zwany premenopauzą to okres przejściowy, z którym musi sobie poradzić każda kobieta. To przejście ma dwa etapy:
- Wczesny etap okresu przedmenopauzalnego, kiedy można zaobserwować nagły wzrost poziomu estrogenów, dotykający zwykle kobiety po 30. roku życia i charakteryzujący się zmianami długości cyklu menstruacyjnego.
- Późny etap okresu przedmenopauzalnego, który zwykle występuje u kobiet po 40. lub 50. roku życia. W późnej fazie premenopauzy kobiety stopniowo tracą miesiączki, aż w końcu ustają. Znaczący spadek poziomu estrogenów powoduje typowe objawy suchości pochwy i uderzenia gorąca, które mogą utrzymywać się dłużej niż 5 lat.
Okres przedmenopauzalny - co to jest?
Menopauza to naturalny proces, który zwykle rozwija się
stopniowo między 45. a 55. rokiem życia. Zachodzi, gdy jajniki kobiety
przestają wytwarzać komórki jajowe i zmniejsza się produkcja żeńskich hormonów
estrogenu i progesteronu. Początki menopauzy mogą
również wystąpić, gdy jajniki kobiety zostaną uszkodzone w wyniku niektórych
chorób, leczenia onkologicznego lub gdy zostaną usunięte chirurgicznie. Po tym,
jak miesiączki ustaną na 12 miesięcy, uznaje się, że kobieta osiągnęła
menopauzę. Przeciętne kobiety w Polsce przechodzą menopauzę około 50. roku
życia, choć menopauza może wystąpić także w młodszym lub starszym wieku.
Przed menopauzą ciało kobiety przechodzi okres premenopauzy. Na tym etapie organizm przygotowuje
się do wejścia w okres menopauzy. Premenopauza to
etap życia poprzedzający ostatnią miesiączkę. Zmiany hormonalne w tym okresie
mogą czasami być tak zmienne jak pogoda. Jednego dnia mogą wystąpić nagłe fale
upałów takie jak uderzenia gorąca lub nocne poty. Następnego dnia może być
deszczowo np.: płaczliwość lub wahania nastroju bez wyraźnego powodu.
Kobiety są świadome istotnych zmian związanych z nadejściem
menopauzy, jednak znacznie mniej mówi się o fazie poprzedzającej menopauzę – okresie przedmenopauzalnym. Dlatego kobiety często
obwiniają stres lub wiek za objawy spowodowane wahaniami hormonów płciowych.
Większość kobiet nawet nie spodziewa się uderzeń gorąca aż do osiągnięcia
menopauzy, więc może to być dużą niespodzianką jeśli ten objaw pojawi się dużo
wcześniej. Jeśli przerwa między miesiączkami przekracza 60 dni, może to
oznaczać, że dobiega końca okres
przedmenopauzalny.
Okres przedmenopauzalny objawy
Zmiany w cyklu menstruacyjnym z biegiem czasu mogą wskazywać na rozpoczęcie się okresu przedmenopauzalnego. Objawy perimenopauzy mogą obejmować:
- nieregularne miesiączki,
- okresy, które są cięższe lub lżejsze niż normalnie,
- zespół napięcia przedmiesiączkowego (PMS ),
- tkliwość piersi,
- przyrost masy ciała,
- zmiany w owłosieniu,
- kołatanie serca,
- bóle głowy,
- utrata popędu płciowego,
- trudności z koncentracją,
- zapominanie,
- bóle mięśni,
- infekcje dróg moczowych (ZUM),
- problemy z płodnością u kobiet, które próbują zajść w ciążę,
- podwyższony zły cholesterol,
Najbardziej widoczne objawy okresu przedmenopauzalnego obejmują:
- Nieregularna miesiączka. W okresie przed menopauzą kobiety doświadczają zmian w cyklach menstruacyjnych. Czas pomiędzy miesiączkami może być krótszy lub dłuższy, a krwawienie może być bardziej obfite lub mniej. Uwagę należy zwrócić na krwawienie występujące po menopauzie, które nie jest normalne i może być oznaką poważnego stanu.
- Uderzenia gorąca i nocne poty. U kobiet uderzenia gorąca często objawiają się nagłym wzrostem temperatury ciała, po którym następuje pocenie się i dreszcze. Niektóre kobiety zgłaszają, że podczas premenopauzy odczuwają zwiększony niepokój oraz wahania nastroju. W większości przypadków uderzenia gorąca utrzymują się od trzech do pięciu lat, ale u niektórych kobiet występują one przez wiele lat po menopauzie. Kobiety, które miały usunięte chirurgicznie oba jajniki i nie stosują terapii hormonalnej, mogą doświadczać silniejszych uderzeń gorąca niż kobiety, które w sposób naturalny przechodzą menopauzę.
- Trudności ze snem. Bezsenność jest powszechna w okresie przedmenopauzalnym. Może być spowodowana uderzeniami gorąca lub może być niezależnym objawem zmian hormonalnych.
- Suchość pochwy. Spadek estrogenu wysusza błonę pochwy co może powodować swędzenie i ból podczas stosunku płciowego.
- Zmiany nastroju. Kobiety mogą być obarczone większym ryzykiem zachorowania na depresję, jeśli w przeszłości miały poważne wahania nastroju lub depresję kliniczną.
- Depresja zapoczątkowana w okresie przedmenopauzalnym zwykle ustępuje w ciągu kilku lat po zakończeniu menopauzy.
- Nietrzymanie moczu. W wyniku premenopauzy spada poziom estrogenów, wyściółka cewki moczowej i pęcherza staje się cieńsza, co może przyczyniać się zarówno do wysiłkowego, jak i naglącego nietrzymania moczu.
- Przybranie na wadze.Przyrost masy ciała jest powszechny w okresie przed menopauzą, zwłaszcza dotyczy osób między 50 a 59 rokiem życia. Przyrost masy ciała w jamie brzusznej to tzw. kształt jabłka, który jest szczególnym czynnikiem ryzyka chorób serca, cukrzycy i wielu innych problemów zdrowotnych. Wyższy wskaźnik masy ciała (BMI) może być również powiązany ze zwiększonym ryzykiem częstszych lub silniejszych uderzeń gorąca.
Premenopauza a płodność
W przypadku kobiet, które chcą zajść w ciążę w okresie przedmenopauzalnym, zajście w ciążę jest
możliwe, chociaż może to zająć trochę czasu.
W późniejszych
stadiach premenopauzy owulacja występuje rzadziej, a nawet jeśli wystąpi,
jakość komórek jajowych może być gorsza, a hormony związane z owulacją mogą nie
być wystarczająco optymalne, aby
utrzymać ciążę. Z tych wszystkich powodów ciąża jest rzadka, ale jest możliwa.
Innymi słowy, nawet jeśli Twój cykl menstruacyjny jest nieregularny, a poziom hormonów się zmienia, Twoje jajniki będą
nadal uwalniać komórki jajowe w celu zapłodnienia. Kobieta może zajść w ciążę, jeśli nadal miesiączkuje. Kobiety w okresie przedmenopauzalnym częściej zachodzą w ciążę wcześniej
niż kobiety po czterdziestce lub na początku pięćdziesiątki.
Warto mieć świadomość powikłań, które mogą wystąpić w czasie
ciąży, a zwłaszcza w okresie przedmenopauzalnym. Kobiety częściej cierpią na choroby
przewlekłe, takie jak cukrzyca i wysokie ciśnienie krwi, które mogą zwiększać
ryzyko powikłań ciąży. Ponadto donoszenie
ciąży może być trudne. Ryzyko poronienia
znacznie wzrasta pod koniec 30. i 40.roku życia, głównie z powodu obniżonej
jakości komórek jajowych i nieprawidłowości hormonalnych. Ponadto u przyszłych matek istnieje większe
ryzyko wystąpienia stanu przedrzucawkowego, cukrzycy ciążowej i innych powikłań
ciąży, a także zwiększone ryzyko dla ich dzieci, w tym niska masa urodzeniowa,
przedwczesny poród, nieprawidłowości chromosomalne i powikłania w czasie
cesarskiego cięcia.
Jak rozpoznać menopauzę?
Przeczytaj artykuł klikając TUTAJ
mgr.
fizjoterapii, lic. pielęgniarstwa Monika Pasich