Endometrioza narządów układu moczowego - objawy i leczenie

Endometrioza to jedna z najczęstszych chorób ginekologicznych, która występuje u 6-10% kobiet w wieku rozrodczym. Tak zwana gruczolistość zewnętrzna wiąże się z patologicznym wzrostem tkanki endometrium poza właściwą lokalizacją. Choroba wywołuje dolegliwości bólowe, zmęczenie oraz problemy z płodnością. Czym właściwie jest endometrioza narządów układu moczowego? Jak się objawia? Czy można ją wyleczyć? Wyjaśniamy.

Endometrioza – co to jest?

Endometrioza charakteryzuje się występowaniem tkanki endometrium poza jamą macicy. Choroba może mieć wiele ognisk i zajmować jajniki, jajowody oraz inne struktury miednicy mniejszej. Zdarza się, że zmiany występują również w odległych narządach, np. w obrębie jamy brzusznej czy płucach. Endometrioza dotyczy 10-20% całej populacji kobiet. Najczęściej występuje w wieku rozrodczym. Może też pojawić się u nastolatek i po menopauzie. W większości przypadków jest rozpoznawana pomiędzy 25. a 40. rokiem życia.

Dokładna przyczyna występowania endometriozy nie została do końca poznana. Uznaje się, że za powstawanie tej choroby odpowiada szereg czynników odpornościowych, środowiskowych, genetycznych oraz hormonalnych. Jedną z teorii tworzenia się ognisk endometriozy jest wsteczny odpływ miesiączki przez jajowody. Za rozwój choroby mogą też odpowiadać fragmenty endometrium, czyli błony śluzowej macicy przenoszące się do odległych narządów wraz z krwią. Spośród czynników wpływających na zmiany endometrialne należy też wymienić metaplazję, czyli przemianę komórek wyściełających jamę otrzewnową oraz problemy z układem immunologicznym i zabiegi z wykorzystaniem laparoskopii.

Endometrioza narządów układu moczowego jest diagnozowana tylko u 1-2% kobiet chorujących na to schorzenie. Najczęściej dotyczy pęcherza moczowego, rzadziej moczowodu czy nerek. Jeśli ogniska są duże, można je uwidocznić w badaniu ultrasonograficznym. Endometrioza pęcherza powoduje naglące parcia. Przyczynia się do zwiększenia częstości oddawania moczu. Może też wywoływać ból podczas korzystania z toalety. Endometrioza pęcherza moczowego wpływa niekorzystnie zarówno na zdrowie fizyczne, jak i psychiczne. W znacznym stopniu odbija się na sferze seksualnej oraz relacjach społecznych.

Nietypowe objawy endometriozy

Schorzenie wciąż pozostaje trudne do zdiagnozowania. Niejednokrotnie daje nieswoiste objawy. Choroba może przebiegać w dość nietypowy sposób. Niekiedy dochodzi do rozsiania ognisk endometriozy w całej jamie brzusznej. Charakterystyczne są dolegliwości bólowe, które mogą pojawiać się tuż przed menstruacją lub w trakcie miesiączki. W wielu przypadkach dochodzi do zaburzenia cyklu miesiączkowego, co przekłada się na problemy z zajściem w ciążę. Zmiany endometrialne mogą być rozsiane po całym ciele.

Do nietypowych objawów endometriozy zalicza się:

• problemy z pęcherzem moczowym – na przykład potrzeba częstszych wizyt w toalecie lub zmaganie się z nietrzymaniem moczu, niekiedy pojawia się również ból podczas mikcji zwłaszcza podczas miesiączki;
• problemy żołądkowo-jelitowe – np. wzdęcia, biegunki i zaparcia w trakcie menstruacji, mogą też występować inne dolegliwości ze strony przewodu pokarmowego m.in. nudności oraz wymioty;
• ból pleców, klatki piersiowej i ramion – czasami promieniuje aż do nóg lub przypomina rwę kulszową, ogniska choroby umiejscowione w przeponie mogą powodować trudności w oddychaniu;
• refluks żołądkowo-przełykowy – charakterystyczna jest zgaga i uczucie cofania się treści jelitowej, w złagodzeniu dolegliwości może pomóc zmiana diety oraz stosowanie środków obniżających pH;
• silne bóle głowy – wynikające z braku równowagi hormonalnej, wskazane jest zastosowanie antykoncepcji doustnej, która wyrówna poziom hormonów w organizmie.

Endometrioza pęcherza moczowego – objawy

Choroba jest podstępna i zdarza się, że przebiega bezobjawowo. Endometrioza może przez dłuższy czas nie dawać żadnych objawów. Wraz z zaawansowaniem choroby pojawiają się bóle w podbrzuszu, obfite miesiączki, guzki, zrosty oraz torbiele. Często prowadzi do niepłodności. Jak wskazują ginekolodzy, endometrioza powoduje najczęściej dolegliwości bólowe w podbrzuszu i okolicach miednicy. Charakterystyczne są obfite miesiączki oraz międzymiesiączkowe plamienia lub krwawienia.

Do najczęściej odnotowywanych objawów endometriozy zalicza się także:

• ostry ból pojawiający się w różnych obszarach brzucha, który związany jest ze zmianami cyklu menstruacyjnego;
• bolesne współżycie (dyspareunia) – negatywnie wpływa na sferę seksualną;
• odczuwanie dolegliwości bólowych podczas czynności fizjologicznych, tj. oddawanie moczu i wypróżnianie;
• poważne problemy zdrowotne związane między innymi z bezpłodnością.

Endometrioza a częste oddawanie moczu – wszystko, co powinieneś wiedzieć.

• Objawy dyzuryczne wskazują na usytuowanie ognisk choroby w pęcherzu moczowym.
• Wiele kobiet zmaga się z częstomoczem, którego przyczyną jest endometrioza. Parcie na pęcherz jest naglące i odczuwalne zazwyczaj podczas krwawienia miesięcznego.
• W rzadkich przypadkach występuje również krwiomocz. Warto mieć na uwadze, że tzw. hematuria jest związana z nieprawidłowym funkcjonowaniem dróg moczowych. Krwiomocz występuje często u osób zmagających się z zapaleniem pęcherza.
• Niewielkie ilości krwi mogą pojawiać się również w kale. To niepokojący objaw, którego przyczyna powinna być zdiagnozowana przez lekarza specjalistę.
• Może występować nietrzymanie moczu o różnym stopniu nasilenia. Objawy przybierają na sile zwłaszcza podczas menstruacji.

Leczenie endometriozy

W terapii wykorzystywane są metody, które mają na celu eliminację objawów chorobowych. Sposób leczenia zależy od tego, czy kobieta planuje jeszcze posiadanie potomstwa. Zdaniem wielu ginekologów choroba jest nieuleczalna, istnieje wyłącznie możliwość łagodzenia jej przebiegu farmakologią lub zabiegami operacyjnymi. W większości przypadków sprawdza się zastosowanie doustnych tabletek antykoncepcyjnych. W łagodzeniu bólu skuteczność wykazują niesteroidowe leki przeciwzapalne. Czasami konieczne jest wdrożenie środków przeciwdepresyjnych.

Farmakologiczne sposoby leczenia endometriozy opierają się przede wszystkim na przyjmowaniu leków hormonalnych. Dzięki nim możliwe jest wyrównanie poziomu hormonów w organizmie. Aby złagodzić dolegliwości bólowe, warto zastosować preparaty dostępne bez recepty, które zawierają w składzie ibuprofen lub paracetamol. W przypadku zdiagnozowanej depresji, sprawdzą się leki z selektywnymi inhibitorami wychwytu zwrotnego serotoniny (SSRI).

Ze względu na indywidualny przebieg endometriozy, niezbędna jest kompleksowa diagnostyka oraz specjalistyczna opieka medyczna. Rozpoznanie choroby bywa procesem długim i żmudnym. Dlatego warto przygotować się na wysokie koszty związane z diagnostyką oraz leczeniem. Wykonanie szeregu badań pomaga zobrazować ilość i wielkość zmian endometrialnych. Szczegółowy wywiad z pacjentką pozwoli wykluczyć predyspozycje genetyczne lub wykazać, że podobne objawy wskazujące na endometriozę występowały już w najbliższej rodzinie