Wraz z wiekiem nie tylko kobiety doświadczają zmian hormonalnych, powszechnie znanych jako menopauza, ale
także mężczyźni zaczynają odczuwać nieprzyjemne
objawy menopauzy męskiej, zwanej również andropauzą.
Dlatego menopauza ma dwa aspekty i może dotyczyć zarówno kobiet, jak i mężczyzn w podobnym wieku.
Andropauza co to jest?
Andropauza inaczej menopauza męska to termin używany do
opisania objawów i stanów, których doświadczają niektórzy mężczyźni zazwyczaj
po 40 roku życia, gdy ich produkcja testosteronu spada. Mimo że andropauza
postępuje wolniej niż menopauza, nadal może być odpowiedzialna za fizyczne i
emocjonalne objawy u mężczyzn. Pomimo powolnego spadku poziomu męskich hormonów można zaobserwować kilka powikłań, w tym późny hipogonadyzm.
Hipogonadyzm oznacza
zespół, w którym organizm wytwarza niewystarczającą ilość hormonów
płciowych. Menopauza męska może zmienić wiele funkcji organizmu u mężczyzn, w
tym rozwój plemników, tolerancje na ból, poziom libido, procesy uczenia się,
zapamiętywania oraz koncentracji.
Ponieważ andropauza
występuje średnio u mężczyzn po 40. roku życia, pojawia się pytanie: „Jak długo trwa andropauza u mężczyzn?” odpowiedź
nie jest jednoznaczna, gdyż kilka
dodatkowych tez wskazuje na czas trwania
tego zjawiska. Najczęstszą odpowiedzią jest sformułowanie „do końca życia”, jednak według badań klinicznych przeprowadzonych w Stanach Zjednoczonych czas trwania andropauzy
u mężczyzn wynosi 5-10, a
nawet 15 lat. W zależności od
tego, kiedy mężczyźni
po raz pierwszy doświadczyli
menopauzy, należy doliczyć
powyższy czas trwania andropauzy, aby oszacować długość zachodzących zmian
hormonalnych.
Jakie są objawy andropauzy?
Menopauza męska charakteryzuje się powolnym spadkiem
poziomu testosteronu, jednak często pozostaje niezauważona,
ponieważ wielu mężczyzn nie odczuwa pierwszych symptomów. Problem ten staje się poważny, gdy u mężczyzn dotkniętych
andropauzą występują zaburzenia
erekcji.
Andropauza objawy. Menopauza męska charakteryzuje się złożonymi objawami, które mogą wpływać między innymi na
płodność mężczyzny. Z powodu menopauzy męskiej produkcja
spermy może się zmniejszyć, a jakość nasienia może być zagrożona z powodu wahań
hormonalnych. Obniżony poziom testosteronu może zaburzyć przepływ krwi i
funkcjonowanie nerwów, wpływając na zdolność mężczyzny do osiągnięcia i
utrzymania erekcji. Wielu mężczyzn doświadcza spadku poziomu libido oraz
spontaniczności seksualnej, ponieważ potrzebują dłuższy czas na regenerację między
stosunkami seksualnymi. Nie dotyczy to jednak wszystkich mężczyzn dotkniętych
andropauzą.
Objawy andropauzy mogą się znacznie różnić u poszczególnych
osób, gdzie niektórzy mężczyźni mogą doświadczać jedynie łagodnych objawów,
podczas gdy inni mogą mieć bardziej wyraźne skutki. Istnieją jednak typowe
objawy andropauzy, takie jak:
- Mężczyźni przechodzący menopauzę męską często zgłaszają spadek poziomu energii, uczucie zmęczenia i znużenia nawet przy zapewnieniu sobie odpowiedniego odpoczynku.
- Podczas męskiej menopauzy, mężczyźni mogą doświadczać spadku masy mięśniowej, siły i gęstości kości, co może prowadzić do zwiększonej słabości i ryzyka wystąpienia osteoporozy.
- Andropauza
objawia się wzrostem tkanki tłuszczowej, szczególnie w okolicach
brzucha. Ta zmiana w składzie ciała
może prowadzić do obniżenia ogólnej sprawności fizycznej i poczucia własnej wartości.
- Andropauza może dawać rozmaite objawy i wpływać na różne obszary ciała. Pojawienie się jednego z
powyższych objawów nie musi
oznaczać menopauzy męskiej, jednak obecność kilku
z nich może wymagać konsultacji
lekarskiej.
- Andropauza objawy psychiczne. Menopauza męska może powodować wahania nastroju, drażliwość, zmniejszoną pewność siebie, zwiększony niepokój, a nawet u niektórych osób depresję. Te zmiany emocjonalne można przypisać wahaniom hormonalnym i psychologicznemu wpływowi radzenia sobie z obawami związanymi z menopauzą męską.
Wszystkie te objawy mogą
pośrednio wpływać na płodność mężczyzny, zmieniając jego postrzeganie świata, oddziałowując
na ogólne samopoczucie i dynamikę w związku. Nakładające się po sobie codzienne
problemy lub przeszkody związane z życiem osobistym lub osiągnięciami
zawodowymi z dodatkowym obciążeniem ze strony układu hormonalnego, który
zazwyczaj dotyka mężczyzn po 40r. życia i oczywiście mowa tutaj o menopauzie męskiej, wpływają niekorzystnie na stan
emocjonalny, fizyczny oraz psychiczny mężczyzny. Partnerki mężczyzn dotkniętych
andropauzą muszą przede wszystkim ocenić poziom nasilenia się objawów w
codziennym funkcjonowaniu swoich mężczyzn oraz wykazać się cierpliwością oraz
zrozumieniem ciężkiego okresu, w którym znaleźli się ich partnerzy.
Kryzys wieku średniego a andropauza
Menopauza męska jest zasadniczo procesem biologicznym. Mężczyźni doświadczają
kryzysu wieku średniego, takiego jak załamanie tożsamości i pewności siebie, zmęczenie i problemy z
koncentracją, które mogą zakłócić ich
codzienny rytm dnia. Łysienie, problemy z utrzymaniem prawidłowej masy ciała,
powiększenie męskiej tkanki tłuszczowej oraz problemy zdrowotne, zaczynają
dokuczać, potencjalnie po raz pierwszy w wieku średnim. W międzyczasie objawy andropauzy
mogą drastycznie wpływać na relacje z otoczeniem i poczuciem własnej wartości.
Mężczyźni często odczuwają te doświadczenia jako nieuniknione konsekwencje
starzenia się lub stresu i godzą się z nową rzeczywistością. Menopauza męska nie polega na kłopotach ze
stresującym życiem, ale na zmieniającej się strukturze hormonalnej organizmu,
która tworzy nowe źródła stresu. Rzeczywiście, postrzeganie niewygodnych oraz
niepożądanych zmian, może być głęboko niesatysfakcjonujące oraz niepokojące,
ale jest ono przypisane do następstw jakie niesie ze sobą średni wiek. Menopauza
męska to nie to samo, co kryzys wieku średniego, choć mogą one wystąpić w tym
samym wieku. U niektórych mężczyzn można uzyskać mieszankę kryzysu wieku
średniego i andropauzy, ale kryzys wieku średniego jest kryzysem egzystencjalnym
i dotyczy problemów na podłożu emocjonalnym.
Czy andropauzę się leczy?
Dzięki
przeprowadzonemu leczeniu i wskazówkom doświadczonego lekarza każdy
mężczyzna cierpiący na menopauzę męską może liczyć na wsparcie i odpowiednio dobrane środki farmakologiczne, aby przywrócić jakość
życia do zadowalającego poziomu.
Jeśli na podstawie badań został
zaobserwowany niedobór testosteronu, chory może zostać skierowany do
endokrynologa. Jest to specjalista zajmujący się problemami hormonalnymi. Na
podstawie wyników uzyskanych z krwi pacjenta lekarz przeprowadza
szczegółową analizę poziomu testosteronu i hormonów z nim
związanych. Analizuje wskaźniki zdrowotne dotyczące
zapalenia prostaty, czynności wątroby i nerek oraz
czerwonych i białych krwinek. Leczenie polega
na uzupełnianiu niedoborów hormonów testosteronu u mężczyzn w
okresie andropauzy tzw. terapią zastępczą testosteronem (HRT), która podawana jest w
postaci żelu, tabletek, plastrów, implantów lub zastrzyków. HRT może pomóc
złagodzić objawy, takie jak niskie libido, zmęczenie i zmiany nastroju.
Kluczowa jest jednak ścisła współpraca z pracownikiem służby zdrowia w celu
ustalenia odpowiedniej dawki i monitorowania potencjalnych skutków ubocznych. Czas trwania
leczenia wynosi średnio 2-6 miesięcy. Można bezpiecznie
kontynuować leczenie tymi samymi formami podaży leku do złagodzenia objawów menopauzy męskiej lub
w razie potrzeby zmienić rodzaj leczenia w przypadku wystąpienia działań
niepożądanych.
W zależności od
indywidualnych objawów doświadczanych podczas menopauzy
męskiej, leki takie jak inhibitory fosfodesterazy typu 5 (np. Viagra)
mogą być przepisywane w celu leczenia zaburzeń erekcji lub leki
przeciwdepresyjne mogą być rozważane w przypadku objawów związanych z
nastrojem.
Wprowadzenie
pozytywnych zmian w stylu życia może znacząco wpłynąć na złagodzenie objawów menopauzy męskiej. Regularne ćwiczenia,
zbilansowana dieta bogata w niezbędne składniki odżywcze, techniki redukcji
stresu i odpowiednia ilość snu mogą pomóc poprawić poziom energii, nastrój i
ogólne samopoczucie. Poradnictwo lub terapia mogą być korzystne dla mężczyzn zmagających
się z wyzwaniami emocjonalnymi związanymi z andropauzą. Radzenie sobie z
czynnikami psychologicznymi, uczenie się mechanizmów radzenia sobie i
rozwijanie pozytywnego nastawienia może pomóc w skuteczniejszym radzeniu sobie
z tą fazą życia.
Dla par próbujących
zajść w ciążę w okresie menopauzy męskiej ważne
jest planowanie z wyprzedzeniem. Eksperci ds. płodności mogą udzielić wskazówek
dotyczących optymalnego czasu, technologii wspomaganego rozrodu i potencjalnych
wyzwań związanych ze spadkiem płodności związanym z wiekiem. Dokładna
ocena, w tym badanie poziomu hormonów i kompleksowa historia medyczna, może
pomóc w określeniu najlepszego leczenia.
Andropauza
jest naturalnym procesem, którego wielu mężczyzn doświadcza wraz z wiekiem.
Obejmuje on stopniowy spadek poziomu testosteronu i może objawiać się różnymi
objawami fizycznymi i emocjonalnymi. Chociaż koncepcja andropauzy nie jest
jeszcze powszechnie rozpoznawana, zrozumienie objawów może pomóc mężczyznom w
poszukiwaniu odpowiedniego wsparcia medycznego i zbadaniu odpowiednich opcji
leczenia. Dzięki hormonalnej terapii zastępczej, modyfikacji stylu życia,
wsparciu psychologicznemu i ukierunkowanym lekom, mężczyźni mogą radzić sobie z
objawami andropauzy i utrzymywać satysfakcjonujące i zdrowe życie wraz z
wiekiem. Kluczowe jest, aby poszczególne osoby konsultowały się z pracownikami
służby zdrowia w celu uzyskania spersonalizowanych porad i wskazówek
dostosowanych do ich konkretnych potrzeb. Menopauza
męska to nie tyko wynik nowego fizjologicznego sposobu funkcjonowania
organizmu w wieku średnim, ale także próba radzenia sobie ze zmianami fizycznymi
i emocjonalnymi, których może doświadczać
dojrzały mężczyzna.
mgr.
Fizjoterapii, lic. Pielęgniarstwa Monika Pasich